សម្តេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន ឲ្យ​អន្តរជាតិ​ពិចារណា​ឱ្យបានច្បាស់ មុននឹង​ព្យួរ ឬ ដក ភាពអនុគ្រោះ ពី​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​

1258

​ថ្លែងនៅ​ក្នុង​ពិធី​បើក​កិច្ចប្រជុំ ​ត្រួតពិនិត្យ​ឡើងវិញ​ជា​សកល​លើក​ទី​៧ ​ស្តីពី​ជំនួយ​សម្រាប់​ពាណិជ្ជកម្ម​ នៅ​ទីស្នាក់ការ​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក (WTO) នៅ​ទីក្រុង​ហ្សឺ​ណែវ ប្រទេស​ស្វី​ស កាលពី​ថ្ងៃទី​០៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០១៩ កន្លងទៅនេះ សម្តេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​កម្ពុជា បានស្នើ​ឲ្យ​រដ្ឋ​ជា​សមាជិក និង​អង្គការ​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក ពិចារណា​ឱ្យបាន​ដិតដល់​មុននឹង​ព្យួរ ឬ ដកចេញ​នូវ​ភាពអនុគ្រោះ ​ពី​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​។​

​សម្តេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន បាន​លើកឡើងថា​៖ “​សូម​ធ្វើការ​ពិចារណា​ឱ្យបាន​ដិតដល់​មុននឹង​ដាក់​វិធាន​ការព្យួរ ឬ ដកចេញ​នូវ​ភាពអនុគ្រោះ​ពី​ប្រទេស អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច ព្រោះ​ការព្យួរ ឬ ដកចេញ​នេះ នឹង​ធ្វើឱ្យ​ប្រទេស​ទាំងនោះ មិន​អាចជួយ​ពិភពលោក​ឱ្យសម្រេចបាន​នូវ​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយ​ចីរភាព និង​មិន​អាចជួយ​ពួកគេ​ឱ្យ​ចាក​ចេញពី​ឋានៈ​ជា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​បានឡើយ ដែល​ចលនា​នេះ​គឺជា​ដំណើរ​ផ្ទុយ​ទាំងស្រុង​ទៅនឹង​គោលការណ៍ របស់​អង្គការសហប្រជាជាតិ និង អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក​”​។​

​យោងតាម​គោលការណ៍​របស់​អង្គការ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍ ជា​សមាជិក​ត្រូវមាន​កាតព្វកិច្ច​ក្នុង​ការផ្តល់​ភាពអនុគ្រោះ​ពន្ធ ដល់​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​ទាំងឡាយ ដែលមាន​ការអភិវឌ្ឍ​ន៍​តិចតួច ក្នុងនោះ​ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជា​ប្រទេស​សមាជិក​មួយ​ ក្នុងចំណោម​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​តិចតួច​ទាំង​៣៦ ដែល​ទទួលបាន​ភាពអនុគ្រោះ​ពន្ធ លើ​ទំនិញ​របស់ខ្លួន​សម្រាប់​នាំចេញ ទៅកាន់​បណ្តា​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​នានា​។​

​ការលើកឡើង​របស់ សម្ដេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន នៅក្នុង​ពេលនេះ ស្រប​ពេលដែល​កម្ពុជាកំពុងរ​ង​នូវ​សម្ពាធ ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប សម្រាប់ ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) និង​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ GSP របស់​អាមេរិក ក្រោម​ការចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ធ្វើ​ឲ្យ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ធ្លាក់ចុះ​ធ្ងន់ធ្ងរ​។​

​សហភាព​អឺរ៉ុប បានចាប់ផ្ដើម​ដំណើរការ​នីតិវិធី​ព្យួរ​ជា​បណ្ដោះអាសន្ន នូវ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) របស់ខ្លួន​ពី​កម្ពុជា កាលពី​ថ្ងៃទី ១១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៩ ហើយ​នីតិវិធី​នេះ នឹង​បញ្ចប់​នៅ​ពាក់កណ្ដាល​ខែសីហា​ខាងមុខនេះ​។ រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា មាន​រយៈពេល ១​ខែ ការ​ក្នុង​ឆ្លើយតប​ចំពោះ​របាយការណ៍ ដែល​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​រកឃើញ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា មុនពេល​សម្រេច​ជា​ផ្លូវការ អំពី​ជោគវាសនា​នៃ ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) របស់​កម្ពុជា​។

​ទោះបីជា​យ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​អះអាងថា បាន​ត្រៀម​រៀបចំខ្លួន ទទួលយក​នូវ​លទ្ធផល​ ដែលសហភាព​អឺរ៉ុប សម្រេច​ចំពោះ ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) របស់​កម្ពុជា​។​

​ប្រសិនបើ សហភាព​អឺរ៉ុប បន្ត​ផ្ដល់ ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) ដល់​កម្ពុជា​ទៀត​នោះ វា​គឺជា​ការប្រសើរ​សម្រាប់​ក​ម្ពុ​ជា ហើយ​កម្ពុជា​ចំណេញ​បាន​ច្រើន ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស​របស់ខ្លួន​ឲ្យ​បាន​ឆាប់រហ័ស​។ ក្នុងករណី​ដែល សហភាព​អឺរ៉ុប មិន​បន្ត​ផ្ដល់​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) ដល់​កម្ពុជា នោះ​កម្ពុជា ក៏​មិន​ស្លាប់​ដែរ ព្រោះ​មុន​និង​ក្រោយ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​លើកលែងតែ​អាវុធ (EBA) នឹងត្រូវ​បាត់បង់​ដោយ​ស្វ័យប្រវត្តិ នៅពេលដែល​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា​ដល់​ដំណាក់ណាកាល​មួយ នាពេលអនាគត។ វា​គ្រាន់តែជាការ​បាត់បង់​មុន​បន្តិច​តែប៉ុណ្ណោះ ដែល​កម្ពុជា​ ត្រូវ​ប្រឹង ត្រូវ​ទ្រាំ រស់ដោយខ្លួនឯង និងប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ ​ពីមុន​ធ្លាប់​ចំណេញ​ច្រើន ​ឥឡូវ​ចំណេញ​តិច​តែប៉ុណ្ណោះ​៕