ភ្នំពេញ៖ កាលពីសប្ដាហ៍មុន សហភាពអឺរ៉ុប (EU) បានសម្រេចជាផ្លូវការ ចំពោះការយកពន្ធលើអង្ករកម្ពុជា ដែលនាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុប ដោយសារតែ ប្រទេសអ៊ីតាលី និងអេស្បាញ បានធ្វើការតវ៉ា ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយថា ការនាំចូលអង្កររួចពន្ធពីប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសភូមារមានតំលៃថោក ធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច និងជីវភាពរបស់ប្រជាជន និងអ្នករកស៊ី ដែលអាស្រ័យផលពីវិស័យនេះ។
ការតវ៉ារបស់ប្រទេសទាំង២នេះ ទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ដោយសហភាពអឺរ៉ុប (EU) ចេញលិខិតជាផ្លូវការ យកពន្ធលើអង្ករកម្ពុជា នាំចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុប ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ ខែមករាឆ្នាំ២០១៩នេះតទៅ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកខាងសេដ្ឋកិច្ច លោក ចាន់ សុផល ដែលបច្ចុប្បន្នជា នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ បានអះអាងថា “ខ្ញុំយល់ឃើញថា ដូចជាមិនធ្ងន់ធ្ងរពេកទេ។ អឺរ៉ុបមិនអាចសម្លាប់កសិករខ្មែរតាមរបៀបនេះទេ។ បើគេឆ្ងាញ់នឹងអង្ករខ្មែរ គេក៏ទំនងជានៅតែទិញដដែល ទោះបីជាថ្លៃជាងមុនបន្តិចក៏ដោយ។ ប៉ុន្មានខែទៀត នឹងដឹងច្រើនហើយ។”
លោកបានផ្ដល់យោបល់ទៅដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជារាជរដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះថា “កម្ពុជាអាចដោះស្រាយបាន ប្រសិនបើរដ្ឋជួយបន្ថែមដល់វិស័យស្រូវអង្ករ ដូចជា ជួយបន្ថយថ្លៃអគ្គិសនីដល់រោងម៉ាស៊ីនស្រូវ បន្ថយថ្លៃកំពង់ផែ កសាងផ្លូវរឹងមាំនៅតាមជនបទ និងមិនយកពន្ធកាត់ទុកប្រចាំខែ។ ការកាត់បន្ថយថ្លៃដើម នឹងជំរុញឱ្យអង្ករកម្ពុជា កាន់តែមានភាគប្រជែងឈ្នះនៅលើទីផ្សារផ្សេងៗ ក្រៅពីអឺរ៉ុបផងដែរ។”
ចំណែកលោក កាន់ គន្ធី អនុប្រធាន និងនាយកគ្រប់គ្រងរោងចក្រកែច្នៃអង្ករ អេមរុ រាយស៍ បានពន្យល់បញ្ជាក់ថា “ការដាក់របាំងពន្ធនេះ គឺមានតំលៃប្រហាក់ប្រហែល ២០០ដុល្លារ បន្ថែមក្នុង១តោនសម្រាប់ឆ្នាំទី១ ទៅលើអង្ករសសម្រេចកម្ពុជានាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុប។ មានន័យថាអង្ករស នឹងត្រូវដាក់តំលៃ ២០០ដុល្លារបន្ថែមទៀត ពីលើតំលៃទីផ្សារបច្ចុប្បន្ន។”
លោកបានបន្តថា ប្រទេសដាំដុះស្រូវនៅសហគមន៍អឺរ៉ុប អត់អាចដាំរឺផលិតស្រូវក្រអូបបានទេមានតែស្រូវស (ស្រូវអ៊ីអែរ) ដូច្នេះមិនគួរយកហេតុផលខាងលើ មកដាក់បន្ទុកពន្ធលើអង្ករក្រអូបកម្ពុជាទេ។ អង្ករក្រអូបនិងក្រអូបប្រណិត មានតែប្រទេសកម្ពុជានិងថៃទេ ដែលដាំដុះបានល្អនិងមានបរិមាណច្រើន។
លោក កាន់ គន្ធី បានផ្ដល់យោបល់ នូវអ្វីដែលប្រទេសកម្ពុជាគួរធ្វើ ដើម្បី រក្សាភាពប្រគួតប្រជែងក្នុងស្ថានភាពនេះ និងតទៅមុខទៀត ចំនួន ២ចំនុច ដូចខាងក្រោម៖
- កំណែរទម្រង់កាត់បន្ថយនិតិវិធី ឯកសារ និងថ្លៃដើមនៃការដាំដុះ និងផលិតកម្ម
- ពូជ (ពូជល្អទិន្នផលខ្ពស់និងមានភាពសុទ្ធ ដាំតាមស្តង់ដាប្រើពូជ៨០គម កសិករជាទូទៅប្រើពូ ១៥០គមទៅ២០០គម)
- ជី (ប្រើអោយត្រូវតាមស្តង់ដារ និងការកំណត់)
- ថ្នាំ (ប្រើថ្នាំដែលហាមឃាត់ ហើយលេងម៉ាអស់ដៃ)
- អគ្គីសនី (តើអាចចុះបន្ថែមទៀតបានរឺទេ?)
- ដឹកជញ្ជូន (ជារឿងដែលឈឺក្បាលជាងគេ ជាពិសេសឡើងថ្លៃពេលរដូវរវល់ខ្លាំង)
- ឡូជីស្ទីក (អាចកាត់ភាពស្មុកស្មាញសាំញាំបានខ្លះអត់?)
- ដាំដុះពូជនិងប្រភទតាមតំរូវការទីផ្សារ ពង្រីកទីផ្សារនិងចាប់យកស្តង់ដារចិរភាព សុវត្តិភាពនិងនិរន្តភាពដូចជាស្តង់ដារ SRP, GAP, SRI, Organic Fair For Life ។ល។ កុំដាំដុះប្រមូលផលហើយបានរកទីផ្សារ ឧទាហរណ៏៖ពូជស្រូវJaponica មានទីផ្សារនៅជប៉ុន កូរ៉េ តៃវ៉ាន់ ។ល។