ជំងឺ​ខូច​តម្រងនោម​ (ទឹកនោមផ្អែម) និង​ជំងឺ​ខូច​លំពែង បង្កក្ដី​ព្រួយបារម្ភ ខណៈ​វាយលុក​ខ្លាំង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​

1388

​ទោះបីជា​អាយុ​សង្ឃឹម​រស់ និង​ស្ថានភាព​រស់នៅក្នុង​ប្រទេស កម្ពុជា មានការ​កើន​ឡើងជា​លំដាប់​ក៏ពិតមែន​នៅ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ ក៏​អត្រា​នៃ​ចំនួន​មនុស្ស​ដែលមាន​ជំងឺមិនឆ្លង នៅតែមាន​កម្រិត​ខ្ពស់​គួរ​ឲ្យ​កត់សម្គាល់​។ បើតាម​ទិន្នន័យ​របស់​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក WHO ជំងឺមិនឆ្លង​បានក្លាយ​ជា​មូលហេតុ​នៃ​មរណភាព​ជាង ៦៤% នៃ​អត្រា​មរណភាព​សរុប​នៅ​ប្រទេស កម្ពុជា​។​

​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក បាន​ឲ្យ​ដឹងថា អត្រា​ដ៏​ខ្ពស់​នេះ គឺ​បណ្តាលមកពី​បែបផែន​រស់នៅ​ដែល​អាច​ចៀសវាង​បាន មានដូចជា​របប​អាហារ​ដែល​មិនល្អ​ចំពោះ​សុខភាព ការជក់បារី កង្វះ​លំ​ហាត់ប្រាណ និង​ការ​ទទួលទាន​គ្រឿង​ស្រវឹង​ហួស​កម្រិត ជាពិសេស​បុរសៗ​តែម្ដង​។ WHO ក៏បាន​ថ្លែងថា ប្រជាសាស្ត្រ​កម្ពុជា​ដែលមាន​វ័យ​កាន់តែ​កើនឡើង និង​កំណើន​ចំណាកស្រុក​ពី​ជនបទ​មកពី​ទីប្រជុំជន​នានា​ដោយសារតែ​ការអភិវឌ្ឍ​យ៉ាង​លឿន​រហ័ស​របស់​កម្ពុជា ក៏​ជា​កត្តា​រួមចំណែក​ចំពោះ​បញ្ហា​នេះដែរ​។​

ជំងឺមិនឆ្លង ២ ប្រភេទ ដែល​កំពុងតែ​បង្ក​ឲ្យ​មានការ​ព្រួយបារម្ភ​ខ្លាំង គឺ​ជំងឺ​ខូច​តម្រងនោម និង​ជំងឺ​ខូច​លំពែង​។ ការសិក្សា​មួយ​នៅក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៥ ដែល​ស្រាវជ្រាវ​ដោយ​ក្រុម​វេជ្ជសាស្ត្រ​នៅ​ភ្នំពេញ បានធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​លើ​ក្រុមមនុស្ស​ដែលមាន​រោគសញ្ញា ជំងឺ​ក្រលៀន ដូចជា​ការ​មាន​ដាន​ឈាម ឬ​កម្រិត​ប្រូតេអ៊ីន​នៅក្នុង​ទឹកនោម​។​

ក្នុងចំណោម​មនុស្ស ១,០០០ នាក់ ដែលជា​ក្រុមមនុស្ស​មិនមាន​ប្រវត្តិ​មាន​ជំងឺ​នេះ​ពីមុនមក បាន​បង្ហាញថា ជាង​ពាក់កណ្ដាល​នៃ​ពួកគេ​មាន​សញ្ញា​គ្រោះថ្នាក់ ឬ​ភាពមិនប្រក្រតី​នៅក្នុង​លទ្ធផល​តេស្ត​របស់​ពួកគេ​។ ទិន្នន័យ​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​បានបង្ហាញ​ថា​កាលពី​ឆ្នាំមុន មាន​មនុស្ស​ជិត ២ ៥០០​នាក់ បាន​ស្លាប់បាត់​បង់ជីវិត​ដោយសារ ជំងឺ​តម្រងនោម​។​

​មូលហេតុ​ចម្បង​ពីរ​ដែល​បណ្ដាល​ឲ្យ​មាន​ជំងឺ​តម្រងនោម គឺ​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម និង​ការឡើង​សម្ពាធ​ឈាម​ខ្ពស់ ដែល​ជំងឺ​ទាំង ២ ប្រភេទ​នេះ​ទៀតសោត​ត្រូវបាន​គេ​មើលឃើញថា កំពុងតែ​កើនឡើង​នៅ​ប្រទេស កម្ពុជា និង​ត្រូវបាន​ព្យាករ​ថា​នឹង​បន្ត​កើនឡើង​ថែមទៀត​នាពេល​អនាគត​។ ឧទាហរណ៍ កាលពី​ឆ្នាំ ២០០០ ការកើនឡើង​សម្ពាធ​ឈាម​ខ្ពស់ បានកើត​ឡើងលើ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ចំនួន ១៩% នេះ​បើតាម WHO​។ នៅ​ឆ្នាំ ២០២៥ តួលេខ​នេះ​អាច​កើន​ដល់ ២៦% ឬក៏​អាច​និយាយបានថា​ម្នាក់​ក្នុងចំណោម​មនុស្ស ៤ នាក់​នឹងមាន​ជំងឺ​នេះ ហើយ​អត្រា​នេះ គឺ​ខ្ពស់ជាង​តួលេខ​ពិភពលោក​ផងដែរ​។​

អត្រា​នៃ​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម ក៏បាន​កើន​ឡើងជា​លំដាប់​ក្នុង​ចន្លោះពេល ៣០ ទៅ ៤០ ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ ពី ២.៥% នៃ​ប្រជាជន​សរុប​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៨០ រហូតដល់​ប្រមាណ ៦% នៅ​ឆ្នាំ ២០១៦ ត្រូវ​នឹង ៩០០,០០០ នាក់​។ ទោះបីជា​ចំនួន​នេះ​វា​នៅ​ទាប​ជាង​បណ្ដា​ប្រទេសមួយ​ចំនួន​ដែល​ត្រូវបាន​រាតត្បាត​យ៉ាងខ្លាំង​ដោយ​ជំងឺ​នេះ​ក៏ដោយ ក៏​ការបន្ត​កើនឡើង​នៃ​ជំងឺ​នេះ​នៅតែ​ជា​មូលហេតុ​មួយ​ដែល​បង្ក​ការព្រួយបារម្ភ​ដល់​អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​សុខាភិបាល​ជាច្រើន​នៅ​កម្ពុជា​។​

បើ​យោងតាម​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​ដដែល​នោះបាន​ឲ្យ​ដឹងថា ការអភិវឌ្ឍ​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​របស់​កម្ពុជា គឺជា​កត្តា​មួយ​ក្នុងចំណោម​កត្តា​ដទៃទៀត​ដែរ ដែល​ស្ថិតនៅ​ពីក្រោយ​នៃ​ការ​កើន ឡើង​នេះ​។​

មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន បានមក​រស់នៅ​ទីប្រជុំជន ដែល​ការរស់នៅ​ភាគច្រើន​មិន​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​សកម្មភាព​រាងកាយ​ច្រើន ដោយសារតែ​ប្រព័ន្ធ​ដឹកជញ្ជូន​ទំនើប និង​ការងារ​ការិយាល័យ​។ ពេលវេលា​ធ្វើការ​ក៏​កាន់​តែមាន​រយៈពេល​វែង ហើយ​លទ្ធភាព​ក្នុងការ​ទទួលទាន​អាហារ​មិនល្អ​សម្រាប់​សុខភាព​ក៏​កាន់​តែមាន​ច្រើនឡើងៗ​។ ជា​លទ្ធផល ការស្ទង់មតិ​របស់​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ ២០១០ បាន​បង្ហាញថា ការកើនឡើង​នៃ​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម​ទៅលើ​ប្រជាជន​នៅ​ទីប្រជុំជន​មាន​ប្រមាណ​ជា ២.៤% ខ្ពស់ជាង​ប្រជាជន​នៅ​ទីជនបទ ហើយ​គឺ​ប្រជាជន​ទាំងនេះហើយ ដែល​កំពុងតែ​ប្រឈមមុខ​ជាមួយនឹង​បញ្ហា​នៃ​ជំងឺ​តម្រងនោម និង​ជំងឺ​លំពែង​នៅពេល​ក្រោយ​។​

បញ្ហា​មួយ​ក្នុងចំណោម​បញ្ហា​ជាច្រើន​ដែល​ក្រុម​អ្នកជំងឺ​តម្រងនោម​នឹង​ជួបប្រទះ​នោះ គឺ​ការចំណាយ​ថវិកា​ច្រើនសន្ធឹក​សន្ធាប់​សម្រាប់​ការព្យាបាល​។​

វិធី​ព្យាបាល​ជាទូទៅ​សម្រាប់​អ្នកជំងឺ​ខូច​តម្រងនោម គឺ​ការប្រើប្រាស់​ម៉ាស៊ីន​លាង​ឈាម​ដែល​ជួយ​ច្រោះ​សម្អាត​ជាតិពុល​ចេញពី​ក្នុង​ឈាម ដោយសារតែ​ប្រព័ន្ធ​តម្រងនោម​របស់​អ្នកជំងឺ​មិនអាច​បំពេញ​តួនាទី​នេះ​បាន​។ ការលាង​សម្អាត​ឈាម​នេះ​ទៀតសោត គឺ​តម្រូវ​ឲ្យ​ធ្វើ​ឡើងជា​ច្រើនដង​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍ ហើយ​ការចំណាយ​ដ៏​ខ្ពស់​សម្បើម​របស់​វិធី​ព្យាបាល​មួយ​នេះ​បានក្លាយ​ទៅជា​បន្ទុក​យ៉ាង​ធ្ងន់​ដល់​គ្រួសារ​មួយចំនួន ជាពិសេស​ប្រសិនបើ​ពួកគេ​មិនមាន​ទំនុកបម្រុង​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​សមស្រប​មួយ​។​

ការលាង​សម្អាត​ឈាម​នេះ​ទៀតសោត ក៏​មិនមាន​ជាការ​ព្យាបាល​ឲ្យ​ជាសះស្បើយ​ដែរ​។ ដូច្នេះ​ប្រសិនបើ​មាន​សមាជិកគ្រួសារ​ម្នាក់​មាន​ជំងឺ​ខូច​តម្រងនោម នោះ​ពួកគេ​នឹង​ត្រូវការ​ការលាង​ឈាម​ពេញ​មួយជីវិត​ជា​មិនមែន ដែល​ការចំណាយ​សម្រាប់​សេវា​នេះ​អាច​កើន​រហូតដល់​រាប់សិប​ម៉ឺន​ដុល្លារ​អាមេរិក​។ វិធី​ព្យាបាល​ឲ្យ​ជាសះស្បើយ​មានតែ​មួយគត់ គឺ​ការវះកាត់​ប្ដូរ​តម្រង​នោះ ប៉ុន្តែ​ចំនួន​វេជ្ជបណ្ឌិត​ដែល​ជំនាញ​ផ្នែក​តម្រងនោម​នៅ​ប្រទេស កម្ពុជា នៅមានកម្រិត​នៅឡើយ ហើយ​ការព្យាបាល​នៅ​បរទេស​មានតម្លៃ​ថ្លៃ​។ នេះ​គឺជា​បញ្ហា​មួយ​បន្ថែមទៀត​សម្រាប់​អ្នកជំងឺ​នេះ​។​

​វិធី​មួយ​ដែល​ល្អ​បំផុត​នោះ គឺ​ការបង្ការ​កុំ​ឲ្យ​មាន​ជំងឺ​តែម្តង​។ បើតាម​គេហទំព័រ​របស់​សេវា​សុខភាព​ជាតិ​របស់​ចក្រ​ភព​អង់គ្លេស បាន​ឲ្យ​ដឹងថា​អ្នក​អាច​បង្ការ​ខ្លួន​អ្នក​មិន​ឲ្យ​មាន​ជំងឺ​នេះ​បាន​តាម​វិធីសាស្ត្រ​មួយចំនួន​។ ការជ្រើសរើស​របៀបរ​ស់​នៅ​ដែលមាន​ដូចជា ការព្យាបាល​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម ការរក្សា​នូវ​របប​អាហារ​ដែលមាន​តុល្យភាព និង​ការកាត់បន្ថយ​គ្រឿង​ស្រវឹង គឺ​សុទ្ធតែ​អាចជួយ​កាត់បន្ថយ​ហានិភ័យ​នៃ​ការវិវត្ត​ក្លាយទៅជា​ជំងឺ​ខូច​តម្រងនោម និង​លំពែង​។ ការឈប់​ជក់បារី និង​ការហាត់​ប្រាណ​ទៀងទាត់​ដើម្បី​ជួយ​រក្សា​ទម្ងន់ និង​សម្ពាធ​ឈាម​ឲ្យ​មាន​លំនឹង ក៏​ជា​វិធីសាស្ត្រ​បង្ការ​ដ៏​ល្អ​ផងដែរ​៕